Broeders en zusters in Christus,
Wat zullen we met Kerstmis eten? Wie nodigen we uit? Of gaan we ergens naartoe om Kerst te vieren? En geven we elkaar cadeautjes? Moeten die dan nog gekocht worden of is dat al gebeurd? Dit soort vragen horen bij de voorbereiding op het Kerstfeest.
Nu horen we deze zondag Jezus zeggen: ‘Wees waakzaam, want gij weet niet wanneer het ogenblik daar is.’ Jezus zegt: Let op! Natuurlijk horen allerlei praktische zaken bij ons dagelijks bestaan, maar er zijn dingen in het leven die veel belangrijker zijn.
Zo lezen we in het evangelie van deze eerste Adventszondag ook dat de heer des huizes het beheer van zijn goederen aan zijn dienaars heeft overgedragen. Dat lijkt een praktische mededeling, maar er zit een veel diepere betekenis achter. God heeft het beheer van Zijn schepping aan ons toevertrouwd tot het moment waarop Hij terugkomt op aarde. Wij hebben allemaal onze eigen taak gekregen om zo goed mogelijk met die schepping om te gaan.
Dat is een zware verantwoordelijkheid. Denk maar aan het klimaatvraagstuk, de komst van migranten of de steeds groter wordende groep Nederlanders die op of onder de armoedegrens leeft. Dan heb ik het nog niet over dat vreselijke geweld in alle oorlogsgebieden! Of wat dacht u van de waarschuwingen die klinken bij de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Ons hoofd duizelt ervan!
Als je de actualiteit volgt, zou je haast gaan denken dat het onmogelijk is om goed met de schepping om te gaan. Veel mensen haken af, omdat ze zich niet gehoord en gezien weten en zich geen raad weten met deze ontwikkelingen.
Daarom zoeken we naar lichtpuntjes. In deze donkere dagen voor Kerstmis heel letterlijk. Kijk de komende weken maar eens om u heen: overal is feestverlichting te zien. Die lampjes vertolken een diep verlangen in elke mens naar licht.
We kunnen niet alle problemen oplossen die op ons afkomen. Ook ons geloof heeft niet altijd antwoord op deze vragen. Godsdienst is ook niet bedoeld om alle vragen op te lossen. Godsdienst is allereerst een dienst aan God. Dat bedoelt Jezus als Hij spreekt over ‘waakzaam zijn’. Dat heeft alles te maken met onze zorg voor de schepping van God in het hier en nu. Het gaat over de mensen om ons heen, over onze ouders, onze kinderen, onze buren. Over de natuur en de dieren. De hele schepping hebben we als een geschenk ontvangen en is aan onze zorg toevertrouwd.
De Heilige Augustinus zei: ‘God waakt over ons door onze verantwoordelijkheid voor elkaar.’ Waakzaam zijn, is die verantwoordelijkheid serieus nemen. We hoeven niet alles te doen of te kunnen. Maar wát we doen, kan een licht in de duisternis zijn. Zeker als we het samen doen.
Die verantwoordelijkheid werd ook gevraagd van die ene persoon die ons in de Adventstijd bijzonder na aan het hart ligt: Maria. Zij draagt het Kind dat zich het ‘Licht der wereld’ noemt: Jezus. Sinds de 4e eeuw wordt Maria vereerd onder de titel: ‘Draagster van het licht’. We mogen haar zo noemen, omdat haar Kind de Zoon van God is. Hij werd mens, Gods mens. Door zijn menswording leerde Hij ook aan ons wat het betekent om mens te worden.
Met liefde leerde Hij ons dat zorg voor de schepping ook betekent opkomen voor recht en gerechtigheid, voor de waardigheid van iedere mens: vrouw, man, kind, jong en oud, zwart en wit. Of ze nu in een ver land wonen, dichtbij in onze straat of in het asielzoekerscentrum. Jezus leert ons hoe wij samen kunnen groeien in menswording en verantwoordelijkheid; hoe wij zorg kunnen dragen voor elkaar.
Advent, zusters en broeders, is de tijd waarin we toegroeien naar Kerstmis. Het is een tijd om waakzaam te zijn en te luisteren naar wat de Heer ons te zeggen heeft: over hoe wij in Zijn spoor mens worden. Om te doen wat Hij gedaan heeft en meer nog: Hem te wórden. Is het niet geweldig om een God te hebben die Zijn handen nooit van ons aftrekt, ondanks ons menselijk tekort? Het is het begin van de vreugde van het komende Kerstfeest: God wordt mens en loopt met ons mee.
De Adventstijd is rijk aan symboliek en ingetogenheid. Graag nodig ik iedereen uit om zich deze weken, als een moeder die een kindje verwacht, te laten leiden door Maria de draagster van het Licht. Zij wijst ons de weg naar haar Zoon en naar elkaar, omdat we allemaal haar kinderen zijn. Durven we ons klein te maken zoals het Kind in de kribbe? Daar is geen bedreiging. Alleen de uitnodigende lach van een lieve baby. Hij is God-met-ons, het ware Licht in ons leven.
Gaat u rustig door met uw voorbereidingen voor Kerstmis. Maar maak daarbij wel gebruik van dit ene ingrediënt: God is liefde. Ook voor jou. Ook voor u. Wie je ook bent. Als we ons afvragen wat we met Kerstmis eten, is het goed om ons te realiseren dat Jezus Christus ons eigenlijke Kerstvoedsel is.
Van ganser harte wens ik u, en allen die u dierbaar zijn en met wie u zich verbonden weet, een Zalig Kerstfeest toe en nu al een door God rijk gezegend 2024.
Roermond, december 2023
René Maessen,
diocesaan administrator